woensdag 4 maart 2009

Steen des aanstoots


Binnenkort is het weer Boekenweek. Het thema dit jaar is Tjielp tjielp, de literaire zoo, naar het briljante gedicht De Mus van Jan Hanlo uit 1949:

Dat het al langere tijd slecht gaat met de huismus is bekend. Landelijk bezien is het volgens de jaarlijkse vogeltelling nog altijd de meest voorkomende vogel, maar in de grote steden is het een zeldzame verschijning geworden. Zette je vijftien jaar geleden op een willekeurig terrasje in Amsterdam een appelgebakje op een tafeltje dan zaten er binnen een mum van tijd een paar mussen bij. Nu is er in de buurt van datzelfde terrasje geen mus meer te bekennen.

Omdat de mussenpopulatie snel terugliep werd aanvankelijk gedacht aan een mysterieuze ziekte, maar later werd het gebrek aan nestgelegenheden als gevolg van nieuwbouw (geen dakpannen) en gebrek aan voedsel als belangrijkste oorzaak gezien. Schudde vroeger bijna iedereen na het eten vanaf het balkon het tafelkleed vol kruimels uit, nu doet niemand dat meer. Bovendien zijn veel binnentuinen opgeofferd aan aanbouwsels aan woningen en winkels en menig bewoner van een benedenwoning met tuin haalt al het groen eruit, vervangt uit behoefte aan privacy de heg door een schutting van de Praxis en legt de tuin vol tegels. Ook bij mij achter zijn zo in een paar jaar tijd een stuk of vijf tuinen veranderd in een 'urban patio' zoals dat in makelaarskringen chic heet. Zo dragen de bewoners letterlijk hun steentje bij aan het verdwijnen van steeds meer vogels. Voor mij is het een steen des aanstoots.

Gelukkig kan de mus op steeds meer aandacht rekenen. Het idee dat het vogeltje op termijn wel eens helemaal zou kunnen uitsterven zet mensen in beweging. Zo verleent de gemeente Den Haag sinds kort subsidie op de aanschaf van een zogenaamde mussenvilla, toepasselijke grootsteedse stapelbouw voor de mus. De actie is een groot succes.


En waarom zouden woningbouwverenigingen de bewoners van benedenwoningen niet contractueel kunnen verbieden de gehele tuin te betegelen? Soms moet je mensen een handje helpen bij een bewustwordingsproces. Want wie is er blij met een dooie mus?

Geen opmerkingen: